EUSKARAREN ZONIFIKAZIOA NAFARROA GARAIAN

VI. Inkesta Soziolinguistikoaren datuak:

– Atzera begiratuz gero, hogei bost urtean 3,4 puntuko igoera izan du euskaldunen ehunekoak. 1991n Nafarroa Garaiko elebidunak % 9,5 ziren, eta orain % 12,9. Era berean, 5 euskaldun hartzaileen ehunekoak ere gora egin du, biztanleen % 4,6 izatetik % 10,3 izatera iritsi baita. Horrela, Nafarroa Garaian bizi diren 16 urte edo gehiagoko biztanleetatik 69.000 euskaldunak dira, 55.000 euskaldun hartzaileak eta 410.000 erdaldun elebakarrak 

– Eremu euskalduna da euskaldunen ehunekorik handiena duena (% 61,1). Eremu mistoan % 11,3 dira euskaldunak. Eremu ez euskaldunak du Nafarroa Garaiko euskaldunen ehunekorik txikiena (% 2,7). 

– Euskaldunen ehunekorik handiena 35 urtetik beherako adin-taldeetan dago, batez ere 16-24 urte bitarteko adin-taldean. Gaur egun, Nafarroa Garaian 16 eta 24 urte bitarteko gazteen % 25,8 da euskalduna, eta 25 eta 34 bitartekoen % 18,8. 

– Erdal elebidunak hobeto moldatzen dira erdaraz euskaraz baino. Euskaldunen multzorik handiena osatzen dute (% 51,1). Erdal elebidun gehienak eremu mistoan bizi dira (% 71). Lehen hizkuntzari dagokionez, gehienek erdara izan dute lehen hizkuntza. (% 75). 

– 1991n euskaldunen % 40,6 hobeto moldatzen zen euskaraz erdaraz baino, orain % 23,2 dira.

– Nafarroa Garaiko 16 urte edo gehiagoko euskaldunen % 40,7k euskara soilik jaso du etxean, hau da, euskaldun zaharra da. Euskaldunen % 13,4k euskara eta erdara jaso ditu etxean, eta jatorrizko elebiduna da. Azkenik, ia erdiak ez du euskararik jaso etxean eta euskaldun berria da (% 45,9).

– Gurasoetako bat baino ez izanik euskalduna, % 71,6k erdara soilik transmititu du eta % 28,4k euskara eta erdara. 

– Nafarroa Garaian, 16 urte edo gehiagoko biztanleen % 12,2k euskara erabiltzen du neurri batean ala bestean.

– Nafarroa Garaiko 16 urte edo gehiagoko biztanleen % 33,3 euskararen erabilera sustatzearen alde dago, % 27,6 ez alde ez aurka, eta % 39,1 aurka dago. Nafarroa Garaian euskararen erabilera sustatzearen aldeko jarrerak ia 12 puntuko igoera izan du orain dela 25 urteko datuarekin alderatuz (% 21,6 zen 1991n).

Iturriak:

Euskarabidea 2016

Eneko del Castillo: Atlas histórico de Navarra (2016)