Patziku Perurena



HITZEGITEA, HUTSEGITEA DA

Hitzegitea, idaztea, hutsegitea da… Pertsonari aspaldi leitu nionez Yusepek euskaratu drama estatiko ilun, koadro bakarreko hartan, gure herriaz ari balitz bezala, hilotzaren aurrean. Eta bizia ere halatsu da, geure okerrak etengabe zuzenduz, mundualdi honetako komediak…


AIZKORA TIRAKA SAROBE NEURTZEN IBERON (1620)

Lehengoan Frankiko zubitik sartu nintzen Leitzalarrera. Gaurkoan Iberokotik aterako naiz Goizueta aldera. Ba baitakit ongi, kultura turistiko haundimaundi pinpirin honek, nere berriketa xalo hau, berrizkoan ere, Urumea errekaren murmurio goxoa bezain natural despreziatuko didala. Leitzako…


EUSKALDUNA NAIZ, ETA?…

Euskalduna naiz eta, Euskadi dut maite. Horregatik kartzelara eramanen naute. Nork ez daki gure kantaren leloa ? Aspalditik zebilen nere buruan bueltaka, eta esan eginen dut, bada ez bada ere, esan, zer sentipentsa arazi izan…


“ZIKIRO” HITZAZ, ERNE, BIZIRO:

Aragoi aldean “ciclón, ciglón, ciquilón” eta gisako aldaerak erabiltzen dira “eunuco, castrado, capón” adierazteko. Baita Nafarroan ere, hasi Erronkari aldetik eta Artaxoaraino. Ikusi besterik ez Fernando Maiorak 2006an atera zuen Artaxoako hitzak eta lurrizenak liburuko…





“LAIBIDE” IZENEKO ZERGA (1427)

Aski ezaguna da 1427 urteko apeoa, Nafarroa osoan herriz herri egindakoa, baina harritzekoa LAIBIDE izeneko zerga oraindik inork aipatu ez izana, laia nola mitifikatua daukagun ikusita. Nik Basaburua txikiko herriotan bakarrik aztertu dut, baina, komeniko…