OSASUNGINTZA

TABAKOA

Tabakoa osasun publikoaren arazo garrantzitsu bat da. Nafarroako biztanleriako %19,4k egunero erretzen du (gizonen %24,4 eta emakumeen %14,6). Bestaldetik osasun arazo larriak sortzen ditu, eta ondorioz, gastu handiak eragiten ditu. Tabakoa hainbat gaixotasunen eragilea da,…


TXIKORIA-BELARRA

Txikoria-belarra, Taraxacum officinale, Weber, Asteraceae. Beste izenak ere baditu: diente de león, pixa-belarra, sorgin belarra, taraxacum, galkidea, lumabelarra, kardabera, amargón, mando-belarra, achicoria silvestre, meacamas, achicoria eta abar. Jose María de Lacoizquetak (Diccionario de los nombres…


NORK BERE BURUAZ BERTZE EGITEAREN EDO SUIZIDIOAREN INGURUKO BURUTAZIOAK

Mende bakoitzak gaixotasun eta izurrite ezberdinak ekartzendizkigu. Lehen ohikoak izaten ziren infekzioak, tuberkulosisa, eta gaizki elikatuak errezago kutsaten ziren haietaz. Ikasi egin genuen nola sendatu eta nola prebenitu. Agertu ziren Antibiotikoak eta txertoak, garbitasunaren inportantzia…


GIZA HISTOLOGIA OROKORRA eta GIZA HISTOLOGIA MEDIKOA

Iker Badiola Etxaburu eta Edurne Alonso Arana edurne.alonso@ehu.eus Osasungoa Euskalduntzeko Erakundeari (OEE) eta bereziki Agote sariari esker, EHUko Medikuntza eta Erizaintza Fakultateko irakasle bik Giza Histologia jorratzen duen liburu bi idatzi dute. Iker Badiola Etxaburu…


ERREGALIZA

Erregaliza, Glycirriza glabra L. Fabaceae. Makilgoxoa, palodulce, regaliz de palo, regaliz, orozuz, alcanzuz eta beste herri-izenak ere baditu. Manuel Larramendik (Diccionario trilingüe del castellano, vascuence y latín. Donostia. 1745) gotxerroa deitzen dio, hau da, gozo…


BARATXURIA

Baratxuria, Allium sativum L. Alliaceae. Jose María de Lacoizquetak dio (Diccionario de los nombres euskaros de las plantas. Imprenta Provincial. Iruña. 1888) baratxuria bara (buru hitzatik eratorria) eta txuria hitzetatik datorrela, hau da, buru zuria…




LUPULUA

Lupulua, Humulus lupulus L. Cannabaceae. Lupulua, parra baten gisan, xirmendu luzeak dituen belar iraunkorra eta igokaria da. 2-5 metroko landarea. Xirmenduek laztasuna ematen dioten ile gogorrak dituzte azalean. Euskarrietan finkatzeko erabiltzen ditu. Lur azpian errizomak…


JULIO EZPELETA OPTIKA

Julio Ezpeleta Optikan ikusmenaren zainketaren zerbitzu nahiz kalitate bikaintasunaren alde 30 urte baino gehiago eman dugu, bezeroa establezimenduan sartzen denetik irteten den bitarte, beti bere balizko ikusmen osasun arazoari konponbiderik hoberena eskaintzeko. Gartzia Ximenez karrikako…