Xanti Begiristain Madotz

ERNE ETA ADI! (Eta III)

Gaur “bolondres” hitzari buruzko aipamen batzuk egin nahi ditut. Baina jarraitu baino lehen, ikus dezagun Euskaltzaindiak zer idatzi duen bere azken hiztegian: bolondres iz. (Oharra: Euskaltzaindiak, bolondres-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz…


MANEX BERRIZ KAIOLAREKIN

Denborak ez dauka galgarik eta uda hark ere aurrera jarraitu zuen. Bitartean, Manexek entretenimendu asko aurkitzen zituen baserrian eta bere inguruetan, batzuetan bakarrik eta beste batzuetan familiakoekin. Eskarmentuagatik ongi asko zekien karnaba batzuek habia beranduxeago…


MANEX ETA TXORIKUMEAK

Aurreko urteetan bezalaxe, urte hartan ere, udaberriaren etorrerarekin, karnaba bikote batek baserri ondoko sagarrondo batean egin zuen bere habia. Udaberria aurrera zihoan eta, ondorioz, uda iristear zegoen. Horregatik, habiako txitak dagoeneko jaiota zeuden eta martxa…


ERNE ETA ADI! (Eta II)

Gaur hautatu ditudan hitzak bakartu eta isolatu dira. Ikus dezagun, bada, Euskaltzaindiak nola definitzen dituen bere azken hiztegian: bakartu 1 da ad. Lagunartetik urrundu. Basamortura bakartzen direnak. Moises berehala bakartu zen Jaunari erregutzera. 2 du…


ERNE ETA ADI!

Nik ez dakit gainerako pertsonak ohartzen ote diren, baina, neronek behinik behin, egunero-egunero entzuten eta ikusten ditut euskarazko hitzak eta abar, oso gomendagarriak ez direnak, bai hedabideetan eta baita pertsona erreferentzialek esanak ere. Testu honek…


MANEX ARANONDOAN

Manexen baserri inguruetan, beste zuhaitz askoren artean, aranondo bat ere bazuten, erreka ondoan, hesi baten aldamenean. Aranondo hark ez zuen ale askorik ematen, baina ematen zituenak oso goxo eta gustagarriak izaten ziren, eta berri hura…


MANEX MIKEKIN

Manexek bolada hartan, hilabeteak eta asteak zeramatzan ikusten eta behatzen miken ibilerak. Baserri hartan eta bere inguruan, mika hitzak bele-nabar sinonimoa hartzen zuen. Bele-nabarrak oso hegazti langile finak dira. Batzuetan, habia berria egiten dute, eta,…


MANEX ETA BIRIGARROAK

Dagoeneko jakina da Manex ez zela erraz etsitzen duten horietako mutiko bat. Hori horrela, handik egun gutxitara, eta berriz ere baserriaren eta eskolara arteko bidean, beste habia bat topatu zuen, kasu honetan birigarroek egina, zuhaixka…


MANEX ETA HABIAK

Udaberri aldean, Manexek, eskolara joan eta itzultzen zen bitartean, bere ibilbidea gauza ugari egiteko aprobetxatzen zuen. Haietako bat habiak bilatzea izaten zen. Joan-etorri haietan mota askotako habiak aurkitzen zituen gainera, konparazio batera, birigarro, karnaba, txepetx,…


MANEX KATAKUMEEKIN

Manex bizi zen baserrian katu ugari izaten zituzten beti, sei edo zazpi gutxienez, etxe inguruko bazterrak animaliaz garbiak edukitzeko, izan ere, katuek saguak, satitsuak, satorrak, sugeak, ziraunak, muskerrak, sugandilak, matxinsaltoak, txoriak, tximeletak, arkanbeleak, kakalardoak eta…