ELENA GUSANO GALINDO

 

L’ansotana Elena Gusano ye distinguida con o Premio Chuana Coscujuela d’o Gubierno d’Aragón.

A escritora y dramaturga Elena Gusano Galindo (1949) ha obteniu o Premio Chuana Coscujuela 2022 atorgau por o Gubierno d’Aragón.

Elena Gusano ye lizenziada en Soziolochía y fue funcionaria d’o Ministerio d’Asuntos Esteriors. De familia emigrada ta Madrid dende Ansó dimpués d’a Guerra Zevil, as mullers d’a familia suya le transmieron l’amor por l’aragonés ansotano que charraban.

Escritora, pintora, actriz, investigadora d’a istoria y as tradiziones ansotanas, fundó en 2008 o Grupo de Teatro Dingolondango que ha representau en ansotano obras como Yésica un abrío d’agora (2009), A clocada d’a estrela con coda (2011), Percaziando una fazería (2012), Isto s’afunde (2014), Purnas alparzeras (2016), Rasmia, a verdadera istoria d’Aragón (2018) y ye parando pa estrenar Os condenaus d’Ansó.

Ha estudiau a emigrazión temporal d’as mullers ansotanas como obreras en as fabricas d’apargatas d’o sur de Franzia, como cambreras en os Baños de Panticosa y como vendedoras de té en muitas ziudaz españolas.
Istos estudios dioron puesto a la esposizión “Mullers” y a diferens publicazions relazionadas con Ansó y l’aragonés ansotano en as cualas ha parzipau con testos u ilustrazions. Ye autora d’o documental «Alacay o baile d’o ramo» y de cuantos audiovisuals de cuentos populars. Ye tamién esperta en o trache popular ansotano, abendo publicau rezienmén (2021), Ansó: o vestíu tradizional / el traje popular, de conchunta con Dabí Latas un libro sobre o particular en edizión bilingüe aragonés/castellano.

Tamién ha colaborau en o proyeuto europeu Erasmus Sitch project, partizipando en os documentals: Ansó: rasmia, funzias y muita historia, y Ainarak, la memoria de las golondrinas.

Como pintora, ye l’autora d’os cartels d’a Fiesta d’o día d’o traje en Ansó desde 2006, abendo participau en diversas exposizions y publicando A canta d’a gorroya, Tiana, a mozeta que no teneba basquiña y As drezas de Zarpiliniante.

Ha recibiu os premios Premio Luis del Val (2008), VI Premio Aragoneses en Madrid de la Fundación Aragonesista 29 de junio (2012), a la mellor direzión y d’o público en a I Muestra de Teatro Amateur Villa de Biescas (2012), de o Conzello d’Ansó por os suyos treballos en defensa d’o traje popular (2017), Reino d’os Mallos (2017) y Pedro Lafuente (2018).

O Churau, presidiu por o chefe de servizio de politica lingüistica Francho Beltrán, autuando como secretario l’asesor dozén Ivan Izquierdo y como vocals Begoña Domínguez, Luzía Fernández y María Longás, ha destacau o merito de levar tantos años luitando ta revitalizar l’aragonés ansotano. Grazias a la suya ilusión, a suya capazidat de treballo y a suya bogalería, Elena Gusano ha conseguiu amás implicar a atras personas d’a val en a suya fayena por a dignificazión d’a luenga aragonesa.

VEYER A NOTIZIA

ELENA GUSANO, PREMIO CHUANA COSCUJUELA