Pisu ertain edo arineko ardiak. Buru triangeluarra eta profil zuzenekoak. Belarri txiki eta gorputz luzekoak. Artile zurikoak, beso nahiz hanka mehe eta arinak. Hauek sasi artean saltoka ibiltzen laguntzen diete. Ardiak 35 – 45 kg….

Bere jatorria Nafarroako Jaka behorren eta Bretoi motako zaldien gurutzaketaren ondorioa da. Lehen lanerako animalia gisa erabiltzen zen, gaur egun aldiz haragirako erabiltzen dira. Nafarroako iparrekialdean aurkitzen dira animalia gehienak nahiz eta Andia, Aralar, Urbasa…

Latxa edo Manex ardiak, arraza zaharrenen arteko bat dugu. Gehien bat Euskal Herriko zonalde menditsu eta euritsuenetan aurki ditzakegu animali hauek. 355.169 animali erroldatuta daude. % 60 muturbeltzak dira eta % 40 muturgorriak. Esne ardiak…