4.1 Europa


NIKOLAS KOPERNIKO, 1616KO MARTXOAREN 5A

Egun horretan, Eliza katolikoakNikolas Kopernikoren liburua kondenatu zuen;testu hartan zioen eguzkiakez diola gure planetari bira ematen, alderantziz baizik.


GIORDANO BRUNO, 1600EKO OTSAILAREN 17A

Egun honetan, eliza katolikoak sutan erre zuen Erroman Giordano Bruno, astronomoa, filosofoa eta poeta bera. Hauek dira haren hitzak: “Ez du axola zein ilun den gaua, goiztiria espero dut, eta egunez bizi diren horiek gaua…


ERLANTZ URTASUN ANTZANOREN HITZAK (2015): FISIKAREN MENDEA

XVII. mendea, beste edozein denbora-tarteren gisa, guhaurek gizakiaren historia banatzeko egiten dugun banaketa ausazko bat da, eta saiatzen gara banaketa hori baliagarria izan dadin, jakina, gertaerak hobeki markatzeko, zeinetan, beti bezala, aurretiko kausa hipotetikoen eta…


ERLANTZ URTASUN ANTZANOREN HITZAK (2014): 1620-10-20

1620ko urriaren 20an errege frantses batek inbasio militar bat egin zuen, eta ediktu bat zabaldu, tropen indarrez okupatu berri zuen lurraldea, hots, Nafarroa Frantzia izanen zela handik goiti. Nafarroaren independentziaren azkenaz ari gara, azken itogarri…


JOSE ORTEGA Y GASSETEN HITZAK (1939)

Lotsagarria da esan beharra ez dagoela orri bat bera ere zorroztasun historikoz azaltzen diguna zer izan zen entziklopedismoa. Gaiari bete-betean heldu gabe, utz biezadate esaten funtsezkoa den guztia argi geldituko litzatekeela baldin eta lortuko bagenu…


ANTONIO RODRIGUEZ HUESCARREN HITZAK (1953)

D’Alemberten Entziklopediaren aintzinsolasa izango da, beharbada, XVIII. mendeko espirituaren obrarik adierazgarriena. Balio hori, bederen, ematen dio, sinbolikoki, garai oso baten asmoak pilatu eta sinesmenik sakonenen erakusgarri izan zen artelan erraldoiaren atarikoa izateak: hau da, frantziarren…


J.W. SMITEN HITZAK (K.O. 1970)

Iraultzak Herbehereetako zati batean bakarrik izan zuen arrakasta. Gustatuko litzaidake ahalmena izatea nederlandarren Iraultza izatez besteren artean, iraultza berritzailea, progresista eta sozietarioa izan zelako tesia defendatzeko. Baina merkataritzako klase burgesa, bere iraultza eginik ere, ahulegia…


M. MANENTEN HITZAK (K.O. 1.971)

Ingalaterrako historian sekula izan bada aldi bat, Flauberten objektibotasun gutiziaturako oso egokia izan ez dena, hori 1649ko urtarrileko goiz hartan gauzatu zena da, Karlos I.ak pauso irmoz gurutzatu zuenekoa St. Jame’s Park, oinez heriotzera bidean….


ANTONIO RODRIGUEZ (K.O. 1983)

Metodoaren diskurtsoa parekorik ez duen lana da filosofiaren historian. Lan horretan, gizon batek, Rene Descartesek, estilo lauan eta lagunartekoan, “bere bizitzako gauzak” kontatzen dizkigu. Laburtu daiteke, egia da, ia erabat bere pentsamenduak direla esanez, baina…