1807ko urriaren 23an, Napoleonek eta Espainiako Karlos IV.ak Fontainebleauko Hitzarmena izenpetu zuten. Akordio honek baimena ematen zien frantsesei Espainia zeharkatzeko eta Portugal inbaditzeko. Portugal Ingalaterraren aliatua zen, beraz, Frantzia eta Espainiaren etsai. 1807ko azaroan armada…
Oraingoan Lapurdiko bi idazlek plazaratutako liburu berriak ekarriko ditut lerro hauetara, Xerar Urrutia urruñarraren Gure Lurra eta Alatz Robles-Arangiz bezkoiztarraren Euskal izaera edo artikulua izenekoak. Horratx. 1.- Xerar Urrutiaren liburua. Lapurdiko Urruña herrian, bada euskararen…
Urriaren azken egunetan, isil-isilik, joan zaigu Hendaiako olerkari fina, isil-isilik eta bere familiakoen maitasunean, bizitza osoa eman duen bezala. Zendu den momentuan 93 urte zituen. Sortzez Extefana Iribarren Ugalde zen, familia hendaiar bateko alaba. 1.-…
Joseba Aurkenerena Barandiaran Iparminaizenaz bataiaturiko liburu honetan bizitokitzat dudan Iparraldean euskaldunen eta euskararen inguruan ikusitakoak, ikasitakoak eta bizitutakoak biltzen ahalegindu naiz… http://booktegi.eus/egilea/37/joseba-aurkenerena-barandiaran http://booktegi.eus/liburua/138/iparmina-joseba-aurkenerena-barandiaran
Orain dela hemezortzi urte inguru, Urruñako Hazia eta Berttoli elkarteetakoek kaskarotak eta zirtzilak berriro plazaratzea erabaki zuten, eta orduz geroztik urtero lapurtar kutsuko ihaute edo ihoteak herriko auzo, plaza eta karriketan barrena ibili dira garai…
Aurten ere, eta urteroko kontuari jarraituz, otsailaren 9an, larunbatarekin, hartza, mendietako leize-zuloak utzirik, Donibane Lohizuneko karriketara etorri zitzaigun. Harekin batera ibili ziren, kalez kale eta bazterrez bazter, Lapurdiko inauteria osatzen duten gainerako pertsonaia koloretsu eta…
Inauteria errito zaharra dugu bai Euskal Herrian eta bai Europa osoan, hainbat ikerlariren irudikoz, Paleolito Arotik datorkigun jai berezia baita. Gure arbasoek leize-zuloetan hartza ezagutu zuten, eta harengan pertsonifikatu zuten ama-lurraren zikloa. Hartza neguan lotan…
Bada herri bat militarrek egunez eta gauez hartzen dutena, eta bitxi bada ere, herritarrek uniformedunak pozaz txoratzen hartzen dituzte. Lagun-giro ezin hobean dabiltza batzuk eta besteak. Soldaduen arma bakarrak koilara eta sardexka ikaragarri handiak dira….
Olentzero eta Urtats joan zaizkigu eta urte zaharretik berrira pasatu berriak gara. Jadanik, inautea euskaldunon ateetan daukagu eta horretan, Zuberoa izan dugu aitzindari, Urdiñarbek aurten jokatu behar dituen maskaraden lehen emanaldia urtarrilaren 6an, hau da,…
Oso garai zaharretatik euskaldunok sua gurtu dugu eta sua erabili izan dugu solstizio eta ekinozioen inguruko jai erritualetan. Jondoni Joane edo San Joanen udako solstizioan sua da jaun eta jabe, garbitzaile eta berritzaile ber denboran….