Txemarendako datu gehiago Larragako euskalduntasun historikoaz: -XIV. mendeko zerga agirietan diren Larragako bi auzokideen izenak: “Lope Umea” eta “Jaun Aceari”. -Bertze hamaika agiri zaharretan diren Larragako toki izenak: “Altalur”, “Ancherra”, “Areaza”, “Ibargiza”, “Landare”, “Mendia”, “Mendigaña”,…
Antso Gartzes II.aren, “Abarka”ren alaba eta Antso III.aren, “Handia”ren izeba, Almanzor buruzagi militar musulman ospetsuaren emaztea dugu. Haien ezkontza Iruñea eta Kordoba arteko adiskidetza keinuaren gisa ulertu behar dugula dirudi, eta 983. urtearen inguruan ospatu…
Beñatek Berbintzana herriari buruz idaztekotz eskatu dit; bertze batek ere, Karlosek, egin duena. Badakizue, Larragaz zerbait adierazi eta Berbintzana ageri. Izan ere, duela mila urte Larragakoa zela dirudi, auzoa edo. Batzuetan erret lurrak ziren, bertzeetan…
“-Nola deitzen zra? -Fidela Bernat. -Zer gisa zu? -Onki ta horrek? -Anitx onki. -Aaa! Pues hobe, hobe, orai erraitan diar orai zukez? yikez?… -Etxekoak onki dreia? -Orai artian bai, eztakiar, daudenak korietan. -Noiz sortu zintzen?…
“Umme, Sahari filius, Narhungesi Abi- sunhari filio, annorum XXV. Titulum posuit sumptu suo”. Arkeologo nahiz hizkuntzalarien irudikotz, Lergan kausitu zuten duela 2.000 urteko hilarri honek hitz hauek gorde ditu: Narhun Gesi, bere semea Ume Zahar…
“Aetz guziei. Xakinen duzie badirela gen ballean gazte zemeit soldadogora fan nei eztutenak, eta gorrengatik militarek nei daezte ezarri kastigo geitzak: multak, karzelera igortzea edo juizioen eitea. Gori dela kaso, balleko gazte zemeitek pensatu dugu…
Carlos Alfaro, Francisco Andrés, Fermin Andueza, Julio Aristizabal, Pablo Gracia, Amado Ilundain, Delfín Jiménez, Sabino Larrainzar, Isidro Oroquieta, Lorenzo Peinado, Salvador Almandoz, Ramón Añanos, Gregorio Artigas, Vicente Artisa, Agustín Eransus, Tomás Gastón, Modesto Goñi, Alejandro…
Txemaren eskaera bati jarraikiz, bertze datu bat karrikaratu nahi dut. Hain zuzen ere, erromatar aldikoa zen idazkun bat aspaldi topatu zen Larragan. Bertako testua, ohikoa denez, latinez idatzirik dago. Gurean, baina, eta hau ere nahikoa…