Gauza jakina da atsotitza gizakia bezain zaharra dela, edota beste modu batez erranik, hitza bezain zaharra. Kultura guztietan, mintzaira guztietan agertzen zaizkigu halako erran zaharrak, jakituriaz beteriko mezu —ainitzetan errimatua— duten errefrauak. Euskaraz ere, horrelakoen…
“Bera pasatzean ez zen lurra dardaraz jartzen, ez eguzkia arduratzen, ez mutilik bueltatzen… Baina bera zen, Itziar, bere horren konplejoarekin, egia. Baina munduan bat zen, norbait, bere bizitze bereziarekin, bere sentimentuekin, bere kezka eta ametsekin….
“Sua! Sua!” Gaueko bi eta erdietan, jauzian jaiki ginen, gaueko “toolpusher”-en Cajun ahots minkorrak iratzarriak. Tarrapataka, zerbitzu enpresen logelan ginen zortzi langileak, gure pijametan edo pijama gisa jantzia genuenarekin, lasterka pasabidera atera ginen. “Toolpusher”-a putzua…
Nafarroa Garaiko Baztanen, Basaburuan, Imozen, Larraunen, Burundan eta Arakil aldean bazen urte berriaren etorrerarekin loturiko errito bat, urtero errepikatzen zena. Gaur, tamalez, badirudi bakarrik Burundako Urdiain herrian egiten dela. Pena da, errito hau baita euskaldunok…
Neguko solstizioa edo neguburua hurbil daukagu. Eguzki zaharra akiturik eta indargabeturik dago, laster, 25ean, eguzki berria sortuko da, Eguberri izeneko jai solstizialaren tenorea izanen da. Bezperan, hau da, 24ko gauean, Olentzero Euskal Herriko herri guztietan…
“Epaillako egun bat zen. Sartaldetik zetorren aizeak, itsasoko oiarzunen ekarle, makur erazten zituen parkeko zuaitz illunak sala-leioaren aurrean; intzirika ari ziran, eta iñarrosten ziran ontzi-mastak izan bailirakean ekaitz baten jostagaillu. Ba zirudian gizabiotz baten amets…
Antzinatean, Europa osoan naturaren zikloekin loturiko sinesmen animistak zabalduta zeudenean, jai erritual ainitz egiten zituzten solstizio eta ekinozioetan, edota ilargiaren aldien ardatz ziren egunetan. Ilargi beteko gauetan ere horrelakoak egiten zituzten. Laborantzak indar handia hartu…
“1980rako urte pare bat falta zela, uztaileko arratsalde sargori batean ailegatu nintzen zibilizazioaren azken portura, Tolosara. Mendian gora, Vasconum. Hemeretzi urtez asfalto hutsean hazi eta baserri batera joan nintzen, neure burua Josechu el vasco bihurtu…
Martin Irigoien Dodegaraik XIX. mendean euskaldun ainitzek egiten zuten bidaiari ekin zion eta Lapurdiko Sara herritik Argentinara joan zen bizimodu hobe baten bila. Pobrea zen eta analfabetoa baina dirua egin zuen merkataritzako produktuen garraiorako antolatu…
Egun horretan, “Sua” larre zabal batean bazkatzen zen. Zaldi gazte eta beltza zen, eta bere bizitza oso ederra igarotzen zen. Jabeek bakarrik uzten zuten uda osoa, eta Sua zaldi zoriontsua zen, librea korrika egiteko, mendian…
You must be logged in to post a comment.