Bere izen botanikoak Chamomilla recutita, Matricaria chamomilla, Matricaria recutita dira. Asteraceae familiakoa da. Euskaraz larranbilo ere deitzen zaio eta Manuel Larramendik bere hiztegian (Donostia, 1745) magarza deitzen dio. Gaztelaniaz, camomilla, manzanilla, manzanilla común, manzanilla dulce,…
Bere izen botanikoa Arctostaphylos uva-ursi da. Ericaceae familiakoa. Euskaraz otso-mahasa ere deitzen zaio. Gaztelaniaz gayuba eta uva de oso. Lacoizquetak bere hiztegian (1888) azari-matsa deitzen dio. EZAUGARRI BOTANIKOAK Landare hauek sastraka trinkoak osatzen dituzten zuhaixka…
Bere izen botanikoa Linum usitatissimum da, Lineaceae familiakoa. Gaztelaniaz lino deitzen zaio. Linaza da lihoaren haziaren gaztelaniazko izena, eta Lacoizquetak bere hiztegian (1888) dio linaza, jatorriz, izen euskalduna dela: liñua-tik eta acia-tik datorrela. Euskaraz linazi…
Bere izen botanikoa Plantago lanceolata da. Plantaginaceae familiakoa da. Gaztelaniaz hainbat modutan deitzen zaio: llantén lanceolado, cincovenas, llantén menor, llantén de hoja estrecha etab. Lacoizquetak bere hiztegian (1888) plantaina deitzen dio. Plantain guztiak landare belarkarak…
Bere izen zientikoa Hedera helix da, Araliaceae familiakoa. Hiedra deitzen zaio gaztelaniaz. Landare zurkara, igokaria, hogeita hamar metro gora izan daiteke. Hosto iraunkorrak, berde ilunak, larrukarak, distiratsuak, morfologia desberdinetakoak: lorerik ez duten zurtoinen hostoak (zurtoin…
Izen botanikoa Salix alba L. da. Salicaceae familiakoa. Salix generoari euskaraz zumea eta sahatsa deitzen zaio. Manuel Larramendik idatzitako hiru hizkuntzako hiztegian (Diccionario trilingüe del castellano, vascuence y latín. Donostia. 1745) dio zumea hitzak zura…
Izen botanikoa Aesculus hippocastanum L. da. Sapindadeae familiakoa. Izen herrikoi asko ditu: indigaztainondoa, indi-gaztaina, itsas-gaztaina, gaztaina pilonga, euskaraz; castaño de indias, castaño amargo, castaña pilonga, castaña loca, castaño de caballo, castaño de sombra eta abar,…
Zolda-belar handia landarearen izen botanikoa Symphytum officinale da. Boragineceae familiakoa da. Izen herrikoi asko ditu: consuelda, consuelda mayor, oreja de asno, raíz negra, hierba de las cortaduras eta abar deitzen zaio. Lacoizquetak bere hiztegian (1888)…
Boilurraren Museoa Metauten-en dago, Lizarratik 11 Km-ra, Lokiz mendilerroaren magalean. Museoan, inguru horietan hazten den boilur beltza (Tuber melanosporum) da elementu nagusia. Onddo askomizeto horren historia, bere gainean garatu den kultura eta horren balio naturalak…
Izen botanikoa Hypericum perforatum da, Hypericaceae familiakoa. Herri-izen asko ditu. Euskaraz: milazuloa, San Juan belarra, ausiki belarra, Santio belarra, te beltza, epai belarra, etab. Gaztelaniaz: hipérico, corazoncillo, hipérico de Roncal, te, sanguinaria, corión, hipericón, hierba…